Cechy dobrego Mentora. Jaki powinien być skuteczny Mentor? 

Powrót

Mentoring w swoich założeniach opiera się przede wszystkim na relacji i zaangażowaniu obu osób w parze. Każda strona ma swoje role i cechy potrzebne do jej wypełnienia. Mentee powinien być zaangażowany, otwarty, chętny na poznanie siebie, rozwój, zmianę zachowania. A Mentor? No właśnie. Tym tematem zajmę się w niniejszym artykule. 

Kim jest Mentor/ Mentorka 

O tym czym jest mentoring i kim jest Mentor/ Mentorka pisaliśmy już wielokrotnie na tym blogu. Jeżeli jeszcze tego nie czytałeś / nie czytałaś, to zapraszam szczególnie do dwóch tekstów: czym jest mentoring oraz jaka jest rola Mentora(-ki). 

W skrócie – sam mentoring polega przede wszystkim na aktywnym i świadomym rozwoju Mentee, a rolą Mentora/ Mentorki jest towarzyszenie w tym rozwoju. 

Mentor(-ka) powinni uczestniczyć, czy właśnie towarzyszyć w tej drodze, a nie prowadzić Mentee za rękę. Zachowania Mentora(-ki) polegają głównie na wspieraniu, uważności, słuchaniu, zadawaniu pytań, analizowaniu, wyciąganiu wniosków, udzielaniu feedbacku. 

Mentor(-ka) to też osoba, która jest specjalistą w dziedzinie będącej przedmiotem mentoringu. Ma wiedzę i wieloletnie doświadczenie, którym w trakcie procesu dzieli się z Mentee. 

W praktyce więc z jednej strony Mentor(-ka) jest ekspertem w swojej branży. Z drugiej jest też towarzyszem, czy idąc dalej – Coachem – w rozwoju Mentee. Te dwie role definiują ostatecznie cechy, które są pożądane u dobrego Mentora / dobrej mentorki. 

Jakie są więc cechy dobrego Mentora / dobrej Mentorki? 

Bazując na wyżej wymienionych rolach cech dobrego Mentora(-ki) możemy rozpatrywać w trzech obszarach: 

• w zakresie wiedzy domenowej i chęci dzielenia się nią. 
• w świadomości i warsztacie coachingowym, 
• i bardzo często w pogodzeniu mentoringu z innymi obowiązkami. 

Wiedza i doświadczenie Mentora/ Mentorki 

To kluczowa cecha w mentoringu. Cecha, która wyraźnie różni mentoring od coachingu.  

Przede wszystkim więc Mentor musi mieć zaawansowaną wiedzę i wieloletnie doświadczenie w obszarach, w których Mentee chce się rozwijać. 

Ale to nie wszystko. 

• Dobry Mentor musi być też otwarty, szczery i chętny do dzielenia się tą wiedzą. Bo na cóż Mentee ta wiedza, jeżeli będzie ukryta, niedostępna dla Mentee. 
• Cechą pożądaną u Mentora jest też motywacja płynąca z pomocy innym i chęci rozwoju drugiej strony. To zdecydowanie pomaga dodatkowo wspomagając w/w szczerość i otwartość. 
• Mentor powinien też być świadomy własnych mocnych i słabszych stron zarówno w zakresie umiejętności miękkich, jak i wiedzy eksperckiej. 
• I wreszcie ta wiedza ekspercka musi być poukładana, przemyślana, nie chaotyczna. Zazwyczaj cechy te przychodzą po prostu z kolejnymi latami doświadczenia w danej dziedzinie, ale nie zawsze. Dobry Mentor powinien też zwrócić na to uwagę. 

Warsztat coachingowy i/lub liderski 

Drugi obszar cech dobrego Mentora dotyka tej “coachingowej” części mentoringu. Chodzi tu o umiejętność towarzyszenia Mentee w rozwoju, delikatnego prowadzenia i motywowania go/ jej do poznawania siebie, ustalania własnych celów, planowania rozwoju i podążania zaplanowaną ścieżką. 

To jest ten obszar, który różni mentoring od szkoleń, doradztwa czy tutoringu. 

Przede wszystkim Mentor musi mieć świadomość tego czym jest mentoring i w jakie role powinien wchodzić, a jakich unikać. 

Gdy to wie, to dalej powinien rozwijać cechy takie jak: 

• Umiejętność samooceny, analizy mocnych i słabych stron, ustalania celów dla siebie, ale przede wszystkim dla innych. 
• Otwartość, szczerość w udzielaniu feedbacku, ale też umiejętność sprawienia, aby feedback był mniej oceniający, a bardziej konstruktywny, motywujący do zmiany. 
• Komunikatywność, uważność, bycie tu i teraz z Mentee. Zrozumienie jego/ jej potrzeb, aktywne słuchanie. 
• Pogłębianie, drążenie, zadawanie pytań. Dążenie do otwierania kolejnych pudełek myślowych. 
• Znajomość technik mentoringowych czy coachingowych i chęć oraz umiejętność do ich stosowania. Przykładem takich technik mogą być pytania coachingowe, techniki ustalania celów, czy bardziej zaawansowane narzędzia do pracy kreatywnej, analizy własnych myśli, przekonań, itp. 

Cechy te są bardzo zbieżne z coachingiem, ale w dużej mierze dotyczą po prostu pracy liderskiej czy menedżerskiej. Dobry Mentor to albo ktoś z doświadczeniem w coachingu, albo doświadczony lider, który świadomie uczestniczył w rozwoju swoich podwładnych. 

Dostępność czasu i zaangażowanie 

Dobry Mentor to przede wszystkim ekspert w swojej dziedzinie. Aby tym ekspertem pozostał musi stale pracować i zdobywać doświadczenie. Dlatego najczęściej Mentorzy to osoby, których głównym zajęciem nie jest mentorowanie, a praca ekspercka. Mentoring to zazwyczaj dla nich dodatkowe zajęcie, chęć realizacji innych celów, szukania nowych motywacji, czy po prostu świadome poszerzenie perspektywy. 

W związku z tym istotną cechą dobrego mentora jest możliwość pogodzenia tych dwóch zadań. I tu dochodzimy właśnie do: 

• Dostępności czasowej – czyli po prostu możliwości wygospodarowania czasu na proces mentoringowy. Mentoring zazwyczaj trwa kilka miesięcy i obejmuje sesje odbywające się z częstotliwością co 3-4 tygodnie. Mentor powinien więc zakładać konieczność wygospodarowania średnio 2-5 godzin w miesiącu na jeden proces. 
• Szacunku dla drugiej strony – tu mam na myśli głównie temat nieprzekładania zaplanowanych spotkań i przygotowania się do sesji. 
• Zaangażowania – pełnej uważności podczas sesji mentoringowych i ustalonej w parze responsywności między sesjami. 

Dalszy rozwój Mentora 

Przedstawione powyżej cechy w dużej mierze wyczerpują temat tego jaki powinien być dobry Mentor na początkowym etapie. Oczywiście w dalszej fazie rozwoju warsztatu mentoringowego dochodzą kolejne obszary, które wynikają zarówno ze stałego pozyskiwania wiedzy na temat mentoringu i używanych technik, jak i z samego doświadczenia w prowadzeniu procesów.  

Cechą dobrych zaawansowanych mentorów z wieloletnim doświadczeniem jest też chociażby szereg referencji – opinii od swoich podopiecznych czy zdobyte akredytacje (na przykład w organizacji EMCC).  

Jak zostać dobrym Mentorem 

Nie wiem, czy jesteś tu po to, aby pozyskać wiedzę przed wyborem swojego Mentora / swojej Mentorki, czy po to, aby zacząć rozwijać się w tej dziedzinie. Jeżeli to drugie, to zachęcam Cię też do przeczytania podobnego artykułu, który przygotowałem wcześniej: Jak zostać Mentorem. Pojawia się tam temat ról, kompetencji, ale też sugestie jak możesz zacząć jako Mentor w swoich pierwszych procesach mentoringowych. 

Powodzenia!