Jak znaleźć i wybrać Mentora dla siebie?
Mentoring jest niezwykle skuteczną formą rozwoju personalnego, gdyż w swoich założeniach łączy wiele korzyści. To nie tylko dostęp do wiedzy i doświadczenia Mentora, ale także lepsze poznanie siebie, wykorzystanie elementów coachingu, możliwość przetestowania poznawanej wiedzy w praktyce i uzyskanie na bieżąco feedbacku od osoby z większym doświadczeniem.
Jednak w związku ze swoimi założeniami mentoring wymaga zaangażowania ze strony Mentee i jednym z pierwszych etapów wymagających właśnie tej proaktywności jest w ogóle znalezienie i wybór właściwego Mentora/Mentorki.
W tym artykule przyjrzymy się bliżej temu tematowi począwszy od kwestii znalezienia Mentora i szerzej programu mentoringowego, jego/jej wyboru, pierwszych spotkań, skończywszy na kilku poradach odnośnie tego co zrobić, aby proces mentoringowy był dla Mentee jak najbardziej skuteczny.
Mentoring z perspektywy Mentee
Zanim przejdziesz dalej, zachęcę Cię jeszcze do zapoznania się z kilkoma innymi materiałami na temat mentoringu, które mogą być dla Ciebie przydatne:
- Czym jest i jak wygląda mentoring w praktyce
- Jakie są korzyści z mentoringu dla Mentees
- Jak określić cele rozwojowe dla procesu mentoringowego
Z tymi materiałami Mentee powinien zapoznać się w pierwszej kolejności, zanim w ogóle przystąpi do wyboru Mentora/Mentorki.
Jak ZNALEŹĆ Mentora/Mentorkę?
Zakładam, że wiesz już czym jest mentoring, znasz role, obowiązki i wymagane kompetencje Mentee. Masz już też mniej więcej sprecyzowane swoje cele dla uczestniczenia w procesie mentoringu.
Kolejnym pytaniem, które możesz sobie w takiej sytuacji postawić, jest to jak w ogóle znaleźć Mentora dla siebie.
Mimo iż mentoring to relacja między dwojgiem osób, to jednak, aby znaleźć Mentora najczęściej konieczne jest wzięcie udziału w większym programie mentoringowym.
Udział w programie mentoringowym
Programy mentoringowe to inicjatywy organizowane przez firmy, fundacje czy uczelnie wyższe, które “w jednym miejscu” gromadzą zarówno osoby chcące nauczyć się czegoś od osób z większym doświadczeniem, jak i Mentorów i Mentorki, którzy najczęściej pro bono chcą podzielić się swoją wiedzą.
Udział w programie mentoringowym otwartym to chyba najłatwiejszy sposób, aby znaleźć Mentora/Mentorkę dla siebie. Jeżeli chcesz iść tą drogą, to zapraszam do naszego katalogu otwartych programów mentoringowych.
Program mentoringowy w Twojej firmie
Drugą opcją jest udział w programie mentoringowym organizowanym u Twojego pracodawcy. Coraz więcej firm zaczyna dostrzegać korzyści mentoringu – nie tylko dla Mentees – i decyduje się na organizowanie własnych wewnętrznych programów mentoringowych.
W tych inicjatywach najczęściej zarówno Mentees, jak i Mentorzy/Mentorki to osoby pracujące w jednej firmie. Co ważne, w profesjonalnych programach mentoringowych Mentorami nigdy nie są przełożeni Mentees, a wręcz dąży się do tego, aby między obiema osobami w parze nie było żadnych powiązań projektowych.
Jeżeli jesteś zainteresowany/zainteresowana tą drogą, to skontaktuj się ze swoim zespołem HR, L&D lub zespołem innowacji i dowiedz się, czy taki program jest organizowany w Twojej firmie. Jeżeli nie, to warto to zasugerować. Bywa, że osoby w HRach zastanawiają się nad możliwością zorganizowania takiego programu i każdy dodatkowy głos będzie przybliżał firmę do uruchomienia tej inicjatywy.
Znalezienie Mentora/Mentorki na własną rękę
Ostatnią opcją jest próba odnalezienia Mentora/Mentorki na własną rękę. Niestety w Polsce nie jest to wciąż opcja skuteczna. Mentoring nadal jest relatywnie mało znaną metodą rozwoju i nie ma platform oferujących szeroki wybór mentorów.
Zawsze zostaje opcja znalezienia eksperta w wybranej dziedzinie na własną rękę (na przykład przez LinkedIn), ale trzeba liczyć się z potencjalnymi brakami w doświadczeniu i warsztacie mentoringowym takich kandydatów.
Jak WYBRAĆ Mentora/Mentorkę?
Jeżeli zdecydujemy się na uczestnictwo w programie mentoringowym – czy to w formie otwartej, czy w programie firmowym – możemy spotkać się z dwiema możliwościami tworzenia par mentoringowych:
- organizatorzy sami dobierają pary mentoringowe na podstawie otrzymanych zgłoszeń,
- to Mentees wybierają Mentorów z listy dostępnych osób.
Czasem zdarza się opcja odwrotna, w której to Mentorzy wybierają Mentees, ale jest to bardzo rzadkie.
Zajmijmy się więc sytuacją, w której to Mentee wybiera Mentora/Mentorkę.
Co wziąć pod uwagę przy wyborze Mentora/Mentorki?
Zazwyczaj, gdy Mentee uczestniczy w programie mentoringowym, to nie zna osobiście Mentorów, spośród których może dokonać wyboru. W takim wypadku wybór opiera się przede wszystkim na zaprezentowanych przez organizatorów wizytówkach Mentorów – ich odpowiedziach na pytania udzielone w formularzach zgłoszeniowych do programu.
Bazując na tych informacjach Mentee przed wyborem powinien przede wszystkim wziąć pod uwagę:
- Kompetencje, które Mentor wymienia w swojej wizytówce, a w zasadzie zbieżność tych kompetencji z potrzebami Mentee.
- Doświadczenie zawodowe Mentora, zbieżność branży (jeżeli to jest istotne) i potwierdzenie wskazywanych kompetencji w ścieżce zawodowej.
- Uzasadnienie chęci wzięcia udziału w programie.
- Oczekiwania Mentora dotyczące Mentee.
- Komunikowane wartości istotne dla Mentora i jego zainteresowania.
Oczywiście obecność odpowiedzi dla tych obszarów zależy od zawartości formularzy rekrutacyjnych i nie zawsze tego typu pola będą dostępne w wizytówkach Mentorów.
Ewentualnie warto pogłębić jeszcze powyższe informacje o doświadczenie wynikające z opisu Mentora na LinkedIn, o ile Mentor taki profil ma dostępny i możliwy do znalezienia.
Jak OCENIĆ, czy wybrany Mentor jest dla Ciebie odpowiedni?
Kolejnym etapem na drodze do budowania relacji jest pierwsza rozmowa Mentee z Mentorem/Mentorką. To też dobra okazja do oceny, czy ta relacja ma w ogóle sens.
W niektórych przypadkach to pierwsze spotkanie odbędzie się w ramach już pierwszej właściwej sesji mentoringowej. Czasem jednak organizatorzy wprowadzają jeszcze możliwość przeprowadzenia sesji zerowych w celu ułatwienia podjęcia decyzji o utworzeniu pary.
Zerowa sesja mentoringowa
Sesja zerowa to spotkanie krótsze niż standardowa sesja, zazwyczaj trwające nie więcej niż 30 minut, którego celem jest poznanie się potencjalnej pary i wspólne podjęcie decyzji o nawiązaniu relacji mentoringowej.
Najczęściej sesje zerowe są spotykane w tych programach mentoringowych, w których tworzenie par oparte jest na wybieraniu Mentorów przez Mentees. W takim wypadku sesja zerowa jest niejako podsumowaniem o ostatecznym potwierdzeniem lub nie tego wyboru.
Zazwyczaj takie spotkanie ma następującą strukturę:
- Powitanie i przedstawienie się
- Mentee opowiada o sobie z uwzględnieniem:
- swojej obecnej sytuacji,
- swoich celów krótko i długoterminowych
- oraz wstępnych celów na proces mentoringowy.
- Mentor(-ka) opowiada o sobie z uwzględnieniem:
- swojego dotychczasowego doświadczenia,
- doświadczenia i wiedzy w zakresach zbieżnych z celami Mentee,
- swojego doświadczenia we wcześniejszych procesach mentoringowych.
- Wizja i oczekiwania odnośnie procesu mentoringowego.
- Zarówno Mentee jaki Mentor(-ka) powinni przedstawić swoje oczekiwania na proces mentoringowy, swoją preferowaną wizję przebiegu procesu, zaangażowania obu stron.
- Kolejne kroki
- Ustalenie kolejnych kroków – na przykład podjęcie decyzji odnośnie utworzenia pary już podczas sesji zerowej, albo też zaplanowanie kolejnych kroków i tego, kiedy taką decyzję obie strony podejmą.
Pierwsza sesja mentoringowa
Jeżeli program mentoringowy nie zakłada spotkania zerowego, to para pierwszy raz spotyka się podczas pierwszej sesji mentoringowej.
Celem tej sesji jest z jednej strony faktyczne poznanie się – podobnie jak przy sesji zerowej, ale na tym podobieństwa się kończą. Oprócz poznania się pierwsza sesja to faktyczny start procesu, w tym ustalenie zasad dalszej współpracy i podpisanie kontraktu mentoringowego.
Aby pierwsza sesja spełniła swoje cele, rekomendujemy następujący jej przebieg:
- Powitanie i przedstawienie się
- Mentee opowiada o sobie z uwzględnieniem:
- swojej obecnej sytuacji,
- swoich celów krótko i długoterminowych
- oraz wstępnych celów na proces mentoringowy.
- Mentor(-ka) opowiada o sobie z uwzględnieniem:
- swojego dotychczasowego doświadczenia,
- doświadczenia i wiedzy w zakresach zbieżnych z celami Mentee,
- swojego doświadczenia we wcześniejszych programach mentoringowych.
- Wizja i oczekiwania odnośnie procesu mentoringowego
- Zarówno Mentee jaki Mentor(-ka) powinni przedstawić swoje oczekiwania na proces mentoringowy, swoją preferowaną wizję przebiegu procesu, zaangażowania obu stron.
- Uzgodnienie i “podpisanie” kontraktu mentoringowego
- Wyżej wymienione wizje i oczekiwania powinny zostać spisane w postaci kontraktu.
- Ponadto, obie osoby powinny zaakceptować ogólne warunki współpracy mentoringowej, z uwzględnieniem zasad poufności i etyki.
- Przygotowanie się do pracy nad celami z uwzględnieniem ewentualnej “pracy domowej” dla Mentee przed kolejną sesją.
Brak możliwości wyboru Mentorów przez Mentees?
W większości programów mentoringowych, które mamy okazję wspierać jako platforma Mentiway, pary mentoringowe są wybierane przez organizatorów. Osobom, które dopiero wchodzą w świat mentoringu może się to wydawać nienaturalne i często na początku programu zdarzają się sygnały zdziwienia od Mentees, którzy czują się pozbawieni prawa do wyboru Mentora/Mentorki.
Należy jednak pamiętać o tym, że programy mentoringowe mają często bardzo dużą skalę angażując kilkadziesiąt, a nawet kilkaset osób. Umożliwienie wyboru Mentorów przez Mentees powoduje duże zamieszanie, chaos i rodzi więcej problemów chociażby związanych z “zajmowaniem” Mentorów przez Mentees, którzy zgłosili się jako pierwsi.
Dlatego bardzo często organizatorzy decydują się na narzucenie par mentoringowych.
Zazwyczaj wybór ten jest wspierany platformą Mentiway, która przy pomocy autorskich algorytmów tworzy sugerowane pary w taki sposób, aby każdy był zadowolony – aby każdy Mentee otrzymał Mentora(-kę), który jest w stanie odpowiedzieć na zgłaszane potrzeby.
Co ciekawe, taki sposób tworzenia par mentoringowych spotyka się z bardzo pozytywnymi ocenami od strony użytkowników Mentiway. Aż 94% uczestników pozytywnie ocenia dobór (narzucenie) pary mentoringowej, a średnia ocena w skali od 1 do 10 osiąga 9,3 pkt. Potrzeby zmian dotyczą pojedynczych przypadków i zazwyczaj wynikają z konfliktu interesów i innych tego typu powodów.
Jak skorzystać z relacji mentoringowej w największym stopniu?
Podsumowując, jeżeli masz możliwość wyboru Mentora/Mentorki, to przede wszystkim zwróć uwagę na zbieżność jego wiedzy i doświadczenia z Twoimi potrzebami. A jeżeli nie masz takiej możliwości, to zachowaj otwartość na potencjalną relację, dostrzegaj jej korzyści.
A przede wszystkim na początku upewnij się, że rozumiesz to czym jest mentoring, jaka jest Twoja w nim rola i jesteś gotów, aby wziąć udział w procesie na tych zasadach.
Dla przypomnienia:
Rola Mentee:
- budowanie samoświadomości – poznawanie swoich zasobów i ograniczeń, swoich motywacji, analiza własnych zachowań i przekonań,
- uczenie się – rozwój wiedzy i umiejętności,
- realizacja celów wyznaczonych wspólnie z Mentorem/ Mentorką.
Wymagania i postawy oczekiwane dla Mentee:
- być zmotywowanym,
- być zaangażowanym i uważnym,
- inicjować kontakt z Mentorem, być stroną proaktywną w procesie,
- być otwartym na inny punkt widzenia oraz na nowe pomysły, koncepcje, próby zachowań, podejmować wyzwania, testować, próbować,
- wyciągać wnioski z sukcesów i niepowodzeń,
- mieć chęć do autorefleksji, zastanowienia się nad własnymi zachowaniami, myślami i uczuciami.
Jeżeli chcesz zostać Mentee, to zapraszam też do innych naszych stron:
Cześć, witam Cię na blogu Mentiway.
Jeżeli tu jesteś, to znaczy, że interesujesz się mentoringiem. Bardzo mnie to cieszy!
Być może zaciekawi Cię też rozbudowany poradnik i checklista wdrożenia programu mentorigowego? Linki do tych materiałów znajdziesz poniżej.
Kontynuuj czytanie artykułu.
Cześć, mam na imię Tomek, jestem współtwórcą Mentiway. Chętnie dzielimy się swoją wiedzą i wspieramy organizacje w drodze do sukcesu! 💪 Jeśli jesteś zainteresowany(-a) tym, jak sprawnie i skutecznie wdrożyć program mentoringowy w Twojej organizacji z wykorzystaniem technologii:
📩 napisz do mnie
🔗 skontaktuj się ze mną na LinkedIn